- Mëshira ndaj tyre dhe kërkimi i faljes (istigfari) për ta
Kjo, duke u bazuar në fjalën e All-llahut të Madhërishëm: “Zoti ynë, falna neve dhe vëllezërit tanë që para nesh u pajisën me besim dhe mos lejo në zemrat tona farë urrejtjeje ndaj atyre që besuan. Zoti ynë, Ti je i butë, mëshirues!”[1]
Haqet e ummetit ndaj sahabëve janë prej haqeve më të mëdha, ngase ata janë njerëzit më të mirë pas pejgamberëve.
- Largimi nga marrja me atë që ka ndodhur mes tyre
Ne e kemi për detyrë të largohemi nga thellimi në mosmarrëveshjen që ka ndodhur mes sahabëve, dhe duhet pasur bindjen se ata në këtë rast kanë qenë muxhtehidë dhe se do të shpërblehen, kështu që grupi që e ka qëlluar të vërtetën do të shpërblehet dyfish, ndërsa ai që ka gabuar do të shpërblehet njëfish dhe gabimi do t’i falet për hir të ixhtihadit të tij.
Po ashtu ne e dimë se të gjitha transmetimet që flasin për të këqijat e tyre janë të pabaza dhe të trilluara.
6.Të thënit “radijAll-llahu anhu” kur përmendet emri i tyre dhe lutja për ta
Sa herë që të dëgjojmë se përmendet emri i ndonjë sahabiu, duhet thënë “radijAll-llahu anhu”, si dhe duhet të lutemi për ta me çdo të mirë. Kjo, ngase ata kanë qenë të cilët kanë sakrifikuar me gjakun, pasurinë dhe kohën e tyre në shërbim të kësaj feje madhështore.
- Mosfyerja dhe mos-sharja e sahabëve
Kush e shanë apo fyen ndonjërin prej sahabëve, kjo do të thotë përgënjeshtrim i All-llahut të Madhërishëm për sa i përket dëlirjes dhe lavdërimit të tyre nga ana e Tij, si dhe sjellje e keqe ndaj Pejgamberit sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem i cili ka ndaluar fyerjen dhe sharjen e tyre.
Ne e dimë se ata janë të dashurit (evliatë) e All-llahut të Madhërishëm. All-llahu i Madhërishëm thotë: “E ata që fyejnë besimtarët dhe besimtaret, për çka ata nuk janë fajtorë, ata kanë ngarkuar veten me një mëkat shumë të madh.”[2] Ndërsa në një hadith kudsijj autentik, All-llahu i Madhërishëm thotë: “Kush ma zemëron ndonjërin prej të dashurve (evliave) të Mi, Unë atij i shpall luftë.”[3]
Nga Ebu Seid el-Hudriu radijAll-llahu anhu na përcillet se Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem ka thënë: “Mos i shani sahabët e mi, sepse sikur ndonjëri prej jush të shpenzojë flori edhe sa mali i Uhudit, nuk mund të arrijë qoftë edhe sa grushti i tyre, apo sa gjysma e tij.”[4]
Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem ka thënë: “All-llahu i Madhërishëm më zgjodhi mua, po ashtu m’i zgjodhi edhe shokët. Prej tyre disa m’i ka bërë ministra, disa ndihmëtarë, e disa të tjerë krushq. Kush i shanë ata, mbi ta qoftë mallkimi i All-llahut, i melaikeve dhe i të gjithë njerëzve. Në ditën e kiametit atij nuk do t’i pranohen as nafilet e as farzet që ka bërë në dynja.”[5]
- Mbrojtja e sahabëve dhe ruajtja e nderit të tyre
Shpesh dëgjojmë njerëz që i shajnë sahabët e Pejgamberit sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem dhe i akuzojnë me akuzat më të shëmtuara të cilat ta plagosin zemrën. Ndërsa ata e kanë harruar porosinë e Pejgamberit sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem: “Mos i shani sahabët e mi.”
Pasi çdo mysliman e ka për obligim ta ndihmojë çdo vëlla tjetër mysliman, ta mbrojë dhe të mos ngurrojë t’i ofrojë ndihmën e vet si dhe t’ia ruajë nderin atij, atëherë pa dyshim mbrojtja e tij ndaj sahabëve është e një rëndësie akoma më parësore.
Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem ka thënë: “Çdo mysliman që e poshtëron një mysliman tjetër në një situatë kur i cenohet nderi dhe autoriteti, All-llahu do ta poshtërojë atë në ndonjë situatë ku ai dëshiron suksesin. Po ashtu çdo mysliman që e ndihmon një mysliman tjetër në një situatë kur i cenohet nderi dhe autoriteti, All-llahu do ta ndihmojë atë në ndonjë situatë ku ai dëshiron
[1] Kaptina El-Hashr, ajeti 10.
[2] Kaptina El-Ehzab, ajeti 58.
[3] Sahih: shënon Buhariu (6502).
[4] Sahih: shënon Buhariu (3673). Hafidh Ibën Haxheri në Fet’hul-Bari (7/36) thotë: “Dijetarët kanë mendime të ndryshme lidhur me dënimin e sharësit të sahabiut. Ijadi ka thënë: Ai duhet dënuar me “ta’zir” (dënim i papërcaktuar sheriatikisht, shën. përkth.). Disa prej malikijve thonë se duhet vrarë, ndërsa disa prej shafiijve vrasjen e kanë përcaktuar në rast se shahet ndonjëri prej këtyre sahabëve: Ebu Bekri, Omeri, Hasani dhe Husejni radijAll-llahu anhum. Kështu Kadi Husejni në lidhje me këtë ka transmetuar dy mendime, ndërsa Subkiu ka thënë se vritet ai që thotë se Ebu Bekri dhe Omeri janë mosbesimtarë (kafirë). Po ashtu vritet ai që e llogaritë si mosbesimtar ndonjërin prej sahabëve për të cilin Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem ka dëshmuar qartë për imanin e tij apo e ka përgëzuar me xhennet. Kjo, për arsye se kjo gjë në vete ngërthen përgënjeshtrim të Pejgamberit sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem.
[5] Shënon Hakimi (3/632) dhe thotë: Senedi i këtij hadithi është Sahih. Me këtë pajtohet edhe Dhehebiu.
ww.thirrjaislame.com