Category: Tema Islame

  • DISA FORMA TË EDUKATËS QË MYSLIMANI DUHET T’I PËRVETËSOJË KARSHI PEJGAMBERIT sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem ( pjesa e parë)

    DISA FORMA TË EDUKATËS QË MYSLIMANI DUHET T’I PËRVETËSOJË KARSHI PEJGAMBERIT sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem ( pjesa e parë)

    Besimi në të dhe njohja e pozitës së tij tek All-llahu i Madhërishëm

     

    All-llahu i Madhërishëm thotë: Thuaj (Muhammed): O ju njerëz! Unë jam i dërguari i All-llahut te të gjithë ju. All-llahut që vetëm i Tij është sundimi i qiejve e i tokës, s’ka të adhuruar tjetër pos Tij; Ai jep jetë dhe Ai jep vdekje, pra besoni All-llahun dhe të dërguarin e Tij, pejgamberin e pashkolluar, që beson All-llahun dhe shpalljet e Tij, ndiqeni rrugën e tij që ta gjeni të vërtetën.”[1]

    Kadi Ijadi, All-llahu e mëshiroftë, thotë: “Besimi në të do të thotë besim në pejgamberllëkun e tij dhe misionin e All-llahut që ia ka ngarkuar atij, si dhe besimi në çdo gjë me të cilën ai ka ardhur dhe të cilën e ka thënë, duke ia bashkëngjitur kësaj edhe besimin me zemër dhe shqiptimin me gjuhë se ai është i dërguar i All-llahut. Në momentin kur besimi me zemër dhe shqiptimi me gjuhë të bashkohen, atëherë është plotësuar besimi në të.”[2]

    Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem thotë: “Pasha Atë në Dorën e të Cilit është shpirti i Muhammedit, çdo njeri i cili dëgjon për mua, qoftë hebre apo i krishterë, e pastaj vdes duke mos besuar në atë me të cilën u dërgova, do të jetë prej banorëve të zjarrit.”[3]

     Dashuria ndaj tij

     

    Kjo do të thotë që ta duash atë më shumë se veten, familjen, pasurinë dhe gjithë njerëzit.

    Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem ka thënë: “Askush prej jush nuk beson derisa unë të jem më i dashur për të se babai i tij, fëmija i tij dhe i gjithë njerëzimi.”[4]

    Nga Abdullah ibën Hishami radijAll-llahu anhu na përcillet se ka thënë: “Ishim me të dërguarin e All-llahut, ndërsa ai e kishte kapur për dore Omer ibën Hattabin, e ky i fundit i tha: O i dërguari i All-llahut, ti për mua je më i dashur se çdo gjë, përveç vetes sime. Atëherë i dërguari i All-llahut i tha: Jo pasha All-llahun, nuk ke besim të plotë derisa unë nuk jam më i dashur për ty sesa vetja yte. Atëherë Omeri i tha: Pasha All-llahun, që tani e tutje ti je më i dashur për mua edhe sesa vetja ime. Atëherë Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem i tha: Tani t’u plotësua besimi (imani), o Omer.”[5]

     

     

     

    Bindja ndaj çdo urdhri të tij

     

    All-llahu i Madhërishëm thotë: Për Zotin tënd jo, ata nuk janë besimtarë (të asaj që të zbriti ty as të asaj para teje) derisa të mos zgjedhin ty për të gjykuar në atë konflikt mes tyre, e pastaj (pas gjykimit tënd) të mos ndiejnë pakënaqësi nga gjykimi yt dhe (derisa) të mos binden sinqerisht.[6] Madje All-llahu i Madhërishëm, bindjen ndaj të dërguarit të Tij e ka bërë çelës të dashurisë ndaj All-llahut.

    All-llahu i Madhërishëm thotë: “Thuaj: Nëse e doni All-llahun, atëherë ejani pas meje që All-llahu t’ju dojë, t’ju falë mëkatet tuaja, se All-llahu është që fal shumë, mëshiron shumë. Thuaj: Bindjuni All-llahut dhe të dërguarit, e nëse ata refuzojnë, atëherë All-llahu nuk i do pabesimtarët!”[7]

    Ibën Kethiri, All-llahu e mëshiroftë, ka thënë: “Ky ajet është gjykues për çdonjërin i cili pretendon dashurinë ndaj All-llahut por që nuk e pason rrugën e Muhammedit sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem. Ky njeri llogaritet gënjeshtar derisa nuk e pason sheriatin e Muhammedit sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem dhe fenë e tij në të gjitha fjalët dhe veprimet e tij.”[8]

    Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem ka thënë: “I gjithë ummeti im do të hyjë në xhennet, përveç atij që refuzon.” Thanë: “O i dërguar i All-llahut, e kush refuzon?” Ai tha: “Kush më respekton, do të hyjë në xhennet, e kush më kundërshton, ai ka refuzuar.”[9]

    Po ashtu ka thënë: “Kush më respekton mua, e ka respektuar All-llahun, e kush më kundërshton mua, e ka kundërshtuar All-llahun.”[10]

    [1] Kaptina El-E’raf, ajeti 158.

    [2] Shkëputur nga libri Esh-Shifa bi Ta’rifi Hukukil-Mustafa (2/539). Autor: Kadi Ijadi.

    [3] Sahih: shënon Muslimi (153).

    [4] Sahih: shënon Buhariu (14).

    [5] Sahih: shënon Buhariu (6632).

    [6] Kaptina En-Nisa’, ajeti 65.

    [7] Kaptina Alu Imran, ajetet 31-32.

    [8] Shkëputur nga Tefsiri i Ibën Kethirit (1/338).

    [9] Sahih: shënon Buhariu (7280).

    [10] Muttefekun alejhi: shënojnë Buhariu (2957) dhe Muslimi (1835).

  • EDUKATA NDAJ TË DËRGUARIT TË ALL-LLAHUT

    EDUKATA NDAJ TË DËRGUARIT TË ALL-LLAHUT

    Vëllezër të dashur,

    Pasi jemi duke folur për edukatën e myslimanit ndaj Pejgamberit sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem, duhet përmendur se ne nuk mund ta përkufizojmë vlerën e Pejgamberit sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem, edhe po të dëshironim, nuk do të mundnim t’ia jipnim hakun vlerës së tij.

    Mjafton të përmendim fjalën e All-llahut të Madhërishëm, i Cili i drejtohet Muhammedit sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem me këto fjalë: Vërtet, ti je në një shkallë të lartë të moralit!”[1]

    Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem veçohej me elokuencë dhe gojëtari të lartë.

    Urtësia, falja kur ekziston mundësia për hakmarrje, durimi gjatë sprovave etj, kanë qenë cilësi me të cilat All-llahu e ka edukuar atë. Çdo të urti i ka ndodhur ndonjë gabim a lëshim, por sa më shumë që është sprovuar, atij aq më shumë i është shtuar durimi, dhe sa më shumë që ndonjë injorant e ka shprehur injorancën e tij, atij aq më shumë i është shtuar urtësia dhe butësia.

    Nga Aisheja radijAll-llahu anha na përcillet se ka thënë: “Çdoherë kur i dërguari i All-llahut ka pasur mundësi të zgjedhë mes dy gjërave, ai e ka zgjedhur më të lehtën përderisa nuk ka qenë mëkat. E nëse ka qenë mëkat, ai ka qenë njeriu më i largët prej saj. I dërguari i All-llahut asnjëherë nuk është hakmarrë ndaj dikujt kur bëhej fjalë për veten e tij, përveç nëse është shkelur ndonjë dispozitë e All-llahut, atëherë është hakmarrë për hirin e All-llahut.”[2]

    Bamirësia dhe fisnikëria e tij nuk mund të përkufizohen.

    Ibën Abbasi radijAll-llahu anhuma ka thënë: “Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem ka qenë njeriu më zemërgjerë, e sidomos gjatë muajit të Ramazanit, ku për çdo natë të muajit të Ramazanit takohej me Xhibrilin alejhis-selam i cili ia mësonte atij kur’anin. Vërtet i dërguari i All-llahut ka qenë më i dobishëm me mirësi sesa era me dobinë e saj gjithëpërfshirëse.”[3]

    Ai ka qenë njeriu më trim. Ka marrë pjesë në betejat më të rënda. Shpeshherë ka ndodhur që komandantët më të shkathët të ikin prej tij gjatë luftës, ndërsa ai qëndronte i palëkundur.

    Ishte njeriu më i turpshëm. Nga Ebu Seid el-Hudriu radijAll-llahu anhu na përcillet se ka thënë: “I dërguari i All-llahut ka qenë më i turpshëm sesa beqarja në gjerdekun e saj.[4] E kur ai shihte ndonjë gjë që nuk e donte, ne e vërenim këtë nga fytyra e tij.”[5]

    Ai nuk i nguliste sytë në fytyrën e askujt por i mbante sytë teposhtë. Po ashtu nuk i fliste askujt ndonjë fjalë të cilën e urrente dhe kjo ishte nga fisnikëria dhe turpi që kishte. Po ashtu kur dëgjonte diçka të keqe për dikë, nuk e emërtonte atë njeri me emër, por thoshte: “Ç’është puna me disa njerëz që bëjnë kështu e kështu…?”[6]

    Ishte njeriu më i drejtë, më i çiltër, më fjalëdrejtë, më besnik. Këto gjëra i kanë pohuar madje edhe armiqtë e tij. Edhe para pejgamberllëkut ai ishte njohur me nofkën “i sinqerti, besniku”, si dhe ishte i njohur me atë se njerëzit vinin për t’u gjykuar tek ai për shkak të drejtësisë së tij.

    Ka qenë njeriu më modest, njeriu më larg mendjemadhësisë, i ndalonte të tjerët të ngriten në këmbë për të sikur që ngriten për mbretërit, i vizitonte të varfërit, shoqërohej me ta, i përgjigjej thirrjes së robit, në mesin e shokëve të tij ulej sikur uleshin ata. Aisheja radijAll-llahu anha tregon: “Ai i ndreqte këpucët e tij, i qepte teshat e tij dhe punonte në shtëpi sikur ju që punoni në shtëpitë tuaja.”[7] Ai sillej sikur njerëzit e tjerë, i pastronte rrobat e tij, i milte delet dhe kujdesej për veten.”[8]

    Ka qenë njeriu që më së shumti e ka mbajtur premtimin, më së shumti i ka mbajtur lidhjet farefisnore, njeriu me dhembshurinë, butësinë dhe mëshirën më të madhe ndaj njerëzve të tjerë, më i miri dhe më i edukuari në raportet ndërnjerëzore, njeriu me moralin më të mirë, njeriu më i larguar nga morali i keq. Ai nuk ishte i vrazhdë dhe zemërashpër, nuk ishte zëmadh (i zhurmshëm) nëpër tregje, të keqen nuk e kthente me të keqe, por falte dhe ishte tolerant.[9] Ai nuk linte askënd të ecte mbrapa tij, nuk dallohej nga shërbëtorët e tij në ushqim apo veshje. E shërbente njeriun që i shërbente atij, dhe kurrë nuk i ka thënë shërbëtorit të tij as fjalën “of”, si dhe nuk e ka qortuar për ndonjë gjë që e ka bërë apo nuk e ka bërë.[10] I donte të varfërit, shoqërohej me ta, merrte pjesë në varrimin e tyre dhe nuk e nënçmonte asnjë të varfër për shkak të varfërisë së tij.

    Me një fjalë, Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem ka qenë i pajisur me cilësitë e plota që nuk ka mundësi askush t’i ketë. Zoti i tij e ka edukuar në mënyrën më të mirë, madje i është drejtuar me lëvdatë duke i thënë: Vërtet, ti je në një shkallë të lartë të moralit!”[11] Këto cilësi kanë qenë shkak që njerëzit i janë afruar, e kanë dashur me zemër, me këto cilësi ai ka qenë si një magnet tërheqës për njerëzit, dhe këto cilësi kanë ndikuar që edhe zemrat më të egra të popullit të tij të zbuten, saqë kanë hyrë turma-turma në fenë e All-llahut.[12]

    Mjafton lëvdatë për të fjala e All-llahut të Madhërishëm: Vërtet, ti je në një shkallë të lartë të moralit!”[13]

    [1] Kaptina El-Kalem, ajeti 4.

    [2] Muttefekun alejhi: shënojnë Buhariu (3560) dhe Muslimi (2327).

    [3] Muttefekun alejhi: shënojnë Buhariu (6) dhe Muslimi (2308).

    [4] Bëhet fjalë për beqaren kur në natën e parë të martesës vetmohet me njeriun (burrin e saj) që nuk e ka njohur kurrë më parë. (shën. përkth.)

    [5] Muttefekun alejhi: shënojnë Buhariu (6102) dhe Muslimi (2320).

    [6] Këto cilësi të lavdëruara janë përmendur në disa hadithe, si p.sh. te Buhariu (750), Muslimi (2401), Ebu Davudi (3930) dhe Ibën Maxhe (2017).

    [7] Sahih: shënojnë Ahmedi në librin e tij (6/106), Abd ibën Humejdi në librin e tij El-Muntehab (1482), Ebu Shejh (fq. 21), Ebu Ja’la (8/4653). Ibën Hibbani (12/5676, 5677) e ka klasifikuar si hadith sahih. Po ashtu edhe shejh Albani në librin e tij Sahih el-Edebil-Mufred (419) e ka klasifikuar si hadith sahih.

    [8] Sahih: shënojnë Ahmedi (6/256), Tirmidhiu në Esh-Shemailul-Muhammedijje (342), Buhariu në Edebul-Mufred (541), Begaviu në Sherhus-Sunneh (3676). Ibën Hibbani (12/5675) e ka klasifikuar si hadith sahih. Po ashtu edhe shejh Albani në librin e tij Es-Silsiletus-Sahiha (2/671) e ka klasifikuar si hadith sahih.

    [9] Sahih: shënojnë Tirmidhiu në Sunenin e tij (2017) dhe në Esh-Shemailul-Muhammedijje (330), Ahmedi (6/174) nga Aisheja radijAll-llahu anha. Tirmidhiu thotë: “Ky është hadith hasen sahih”. Ngjashëm me këtë e shënon edhe Buhariu (2125) dhe Ahmedi (2/174) nga Abdullah ibën Amri radijAll-llahu anhuma.

    [10] Muttefekun alejhi: shënojnë Buhariu (2768), Muslimi (2309), Ahmedi (3/101) dhe të tjerë, nga Enesi radijAll-llahu anhu.

    [11] Kaptina El-Kalem, ajeti 4.

    [12] Shkëputur nga libri Er-Rehikul-Mehtum, fq. 532-537, me pak ndërhyrje. Autor: Safijurr-Rrahman el-Mubarekfuri.

    [13] Kaptina El-Kalem, ajeti 4.

  • EDUKATA E PEJGAMBERËVE NDAJ ALL-LLAHUT TË MADHËRISHËM

    EDUKATA E PEJGAMBERËVE NDAJ ALL-LLAHUT TË MADHËRISHËM

    Vërtet, edukata e pejgamberëve dhe të dërguarve ndaj All-llahut ka qenë edukata më e vlefshme dhe më madhështore.

    All-llahu i Madhërishëm në lidhje me zotërinë e njerëzisë, Muhammedin sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem, thotë: “Shikimi i tij nuk lakoi e as nuk tejkaloi.”[1] Ky është një përshkrim i edukatës së Tij në atë situatë, kur shikimi i tij nuk e tejkaloi atë që e pa, e kjo është plotësi e edukatës, duke e pasur parasysh se ai iu përkushtua tërësisht All-llahut, ndërsa zemra si e tillë është organ potencial për devijim apo tejkalim të kufijve. E njëjta vlen edhe për syrin, por që të dyja janë të palejueshme për zemrën dhe syrin e të dërguarit të All-llahut. Pra, zemra e tij nuk devijoi duke u drejtuar nga dikush tjetër pos All-llahut, si dhe nuk i tejkaloi kufijtë duke dalur jashtë kornizave të pozitës në të cilën ishte vendosur.

    All-llahu i Madhërishëm kur i tha Isait alejhis-selam “a ti njerëzve u the: “Më besoni mua dhe nënën time si dy zota pos All-llahut!?”, ai nuk tha: Jo, nuk e kam thënë këtë, por tha: “Larg asaj të mete je Ti (o Zoti im). Nuk më takon mua ta them atë që s’është e vërtetë, ta kisha thënë unë atë, Ti do ta dije.” Pastaj e përmendi diturinë dhe sekretet që All-llahu i Madhërishëm i di, dhe tha:”Ti e di ç’ka në mua”, dhe më pas e përjashtoi veten nga dituria e tij për gjërat e fshehta që i di vetëm All-llahu dhe që janë të veçanta vetëm për Të, duke thënë “e unë nuk e di ç’ka në Ty. Ti je më i dijshmi i të fshehtave!”[2] Pastaj tha: “Nëse i dënon ata, në të vërtetë ata janë robër Tu, e nëse ua falë atyre, Ti je i gjithëfuqishmi, i urti.”[3] Kjo është prej edukatës më madhështore ndaj All-llahut në këtë situatë.

    Ndërsa Ibrahimi alejhis-selam me një edukatë madhështore tha: “Zoti që më krijoi, Ai më udhëzon mua. Dhe Ai që më ushqen dhe më jep të pijë. Dhe kur të sëmurem, Ai më shëron.”[4] Pra nuk ka thënë: Kur të më sëmurë, por kur të sëmurem, dhe kjo duke u kujdesur për edukatën ndaj All-llahut.

    Po ashtu e kemi rastin e Hidrit alejhis-selam kur tha: “e unë desha ta bëj atë (anijen) me të meta”[5] e nuk ka thënë: Zoti yt deshi ta bëjë atë me të meta.

    Po ashtu e kemi rastin e xhinnëve besimtarë kur thanë: “Ne nuk e dimë se me këtë (përgatitje të qiellit) është për qëllim ndonjë e keqe për ata që janë në tokë, apo Zoti i tyre dëshiron që ata t’i udhëzojë.”[6]

    Ndërsa më madhështorja është fjala e Ademit alejhis-selam kur tha: “Zoti ynë, ne i bëmë të padrejtë vetvetes, në qoftë se nuk na falë dhe nuk na mëshiron, ne me siguri do të jemi prej të shkatërruarve!”[7], e nuk tha: O Zot, Ti e kishe caktuar për mua të veproj kështu, ose diçka të ngjashme.

    Po ashtu e kemi fjalën e Ejjubit alejhis-selam kur tha: “Më gjeti belaja, e Ti je më Mëshiruesi ndër Mëshiruesit!”[8], pra nuk ia përshkroi belanë Zotit të tij, duke shprehur kështu edukatë të lartë ndaj Tij.[9]

    [1] Kaptina En-Nexhm, ajeti 17.

    [2] Kaptina El-Maide, ajeti 116.

    [3] Kaptina El-Maide, ajeti 118.

    [4] Kaptina Esh-Shuara’, ajetet 78-80.

    [5] Kaptina El-Kehf, ajeti 79.

    [6] Kaptina El-Xhinn, ajeti 10.

    [7] Kaptina El-E’raf, ajeti 23.

    [8] Kaptina El-Enbija’, ajeti 83.

    [9] Shkëputur nga libri Medarixhus-Salikin (2/159-160). Autor: Ibën Kajjimi.

  • Të mos kërkosh gjë prej askujt veç All-llahut dhe të mos kërkosh ndihmë tek askush pos Tij

    Të mos kërkosh gjë prej askujt veç All-llahut dhe të mos kërkosh ndihmë tek askush pos Tij

    Kur të kërkosh diçka, mos kërko prej askujt tjetër pos All-llahut dhe mos kërko ndihmë prej askujt tjetër pos Tij. Kije bindjen e plotë se askush nuk e ka në dorë dëmtimin apo dobiprurjen ndaj teje përpos me lejen e All-llahut të Madhërishëm.

    All-llahu i Madhërishëm thotë: E kur robët e Mi të pyesin ty për Mua, Unë jam afër, i përgjigjem lutjes kur lutësi më lutet, pra për të qenë ata drejt të udhëzuar, le të më përgjigjen ata Mua dhe le të më besojnë Mua.”[1]

    Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem thotë: “…kur të kërkosh diçka, kërkoje prej All-llahut; dhe kur të kërkosh ndihmë, kërkoje prej All-llahut…”[2] Ai është i Cili të përgjigjet kur ti i lutesh Atij, të jep kur kërkon prej Tij, të falë kur kërkon falje prej Tij, të ndihmon kur kërkon ndihmë prej Tij, ndërsa hidhërohet kur kërkon prej dikujt tjetër pos Tij.

    [1] Kaptina El-Bekare, ajeti 186.

    [2] Sahih: shënojnë Tirmidhiu (2516) dhe Ahmedi (1/303). Shejh Albani në librin e tij Sahih el-Xhami’ (7957) e ka klasifikuar si hadith sahih.

  • Dashuria dhe urrejtja të jenë për hirin e All-llahut të Madhërishëm

    Dashuria dhe urrejtja të jenë për hirin e All-llahut të Madhërishëm

    Kështu, mos duaj askënd përveçse për hirin e All-llahut, dhe mos urre askënd përveçse për hirin e All-llahut. Dhe mos jep apo mos ndalo dhënien e diçkaje përveçse për hirin e All-llahut. Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem ka thënë: “Kush do (dikë) për hirin e All-llahut, urren (dikë, diçka) për hirin e All-llahut, jep për hirin e All-llahut dhe ndalon dhënien për hirin e All-llahut, e ka plotësuar besimin.”[1]

    Ibën Kajjimi thotë: “Kush i jep përparësi mbështetjes në All-llahun ndaj mbështetjes në veten e tij, All-llahu do t’i mjaftojë dhe nuk do ta lërë të jetë i varur nga vetja (aftësitë e tij). Kush i jep përparësi mbështetjes në All-llahun ndaj mbështetjes te njerëzit, All-llahu do t’i mjaftojë dhe nuk do ta lërë të jetë i varur nga njerëzit. E kush i jep përparësi mbështetjes në veten e tij ndaj mbështetjes në All-llahun, All-llahu do ta lërë të jetë i varur nga vetja (aftësitë e tij). Dhe kush i jep përparësi mbështetjes në njerëzit ndaj mbështetjes në All-llahun, All-llahu do ta lërë të jetë i varur nga njerëzit.”[2]

    [1] Sahih: shënon Ebu Davudi (4681). Shejh Albani në librin e tij Es-Silsiletus-Sahiha (380) e ka klasifikuar si hadith sahih.

    [2] Shkëputur nga libri El-Fevaid, fq. 122. Autor: Ibën Kajjimi.

  • Mosmarrja e kompetencave të cilat i takojnë vetëm All-llahut të Madhërishëm

    Mosmarrja e kompetencave të cilat i takojnë vetëm All-llahut të Madhërishëm

    Kjo do të thotë të mos i marrësh kompetencat të cilat janë ekskluzivisht të All-llahut dhe të mos gjykosh për robërit duke thënë: Filani është në xhennet apo filani është në zjarr, sikur ti të jesh ai që i merr në llogari krijesat.

    Nga Xhundubi radijAll-llahu anhu na përcillet se i dërguari i All-llahut tregon se një njeri kishte thënë: “Vallahi All-llahu nuk ia falë filanit, ndërsa All-llahu i Madhërishëm ka thënë: Kush është ai që i jep të drejtë vetes para All-llahut duke thënë që nuk ia falë filanit, e Unë ia kam falë filanit, ndërsa veprat e tua t’i kam asgjësuar.”[1] Ki kujdes, o vëllai im, të mos e ngritësh veten para All-llahut të Madhërishëm, sepse kjo mund të ndikojë në asgjësimin e veprave të tua dhe kështu ta humbasësh dynjanë e ahiretin. Përmbaju kompetencave të tua, shikoi mundësitë e tua, mos iu largo adhurimit tënd ndaj Mbizotëruesit të Madhërishëm, mos i jep vetes të drejtë para All-llahut të Madhërishëm, mos fol në emrin e Tij dhe mos i jep propozime Atij, por përmbaju kornizave të edukatës me Të.[2]

     

     

    [1] Sahih: shënon Muslimi (2621).

    [2] Shkëputur nga libri Ibnul-Islam, fq. 39.

  • Pajtimi me caktimin e All-llahut të Madhërishëm

    Pajtimi me caktimin e All-llahut të Madhërishëm

    Prej pjesëve përbërëse të besimit është që robi besimtar të jetë në pajtim me caktimin e All-llahut dhe të dijë se caktimet nuk ndodhin sipas dëshirave dhe pasioneve të tij por ndodhin sipas urtësisë dhe caktimit të Krijuesit. Duhet ditur se ne nuk jemi në pozitën e propozuesit, por në pozitën e adhurimit dhe dorëzimit ndaj All-llahut. Prandaj, detyrë e jonë është të pajtohemi me caktimin e All-llahut të Madhërishëm në çdo situatë.

    Të qenit në pajtim me caktimin e All-llahut të Madhërishëm është fryt prej fryteve të dashurisë dhe njëra prej shkallëve më të larta të të afërmve të All-llahut.

    Të qenit në pajtim me caktimin e All-llahut të Madhërishëm është balsam për plagë.

    Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem ka thënë: “Interesante është puna e besimtarit! Vërtet e gjithë çështja e tij është hair, dhe këtë nuk e ka askush përveç besimtarit. Nëse i ndodhë ndonjë e mirë ai e falënderon (All-llahun) dhe kjo është mirë për të, e nëse i ndodhë ndonjë e keqe ai bën durim, dhe gjithashtu kjo është mirë për të.”[1]

    Besimtari e di se një e mirë që i ka ndodhur nuk ka pasur mundësi të ketë qenë e keqe, dhe një e keqe që i ka ndodhur nuk ka pasur mundësi të jetë e mirë. Ai e di se sikur i gjithë ummeti të bashkohen për t’ia sjellë ndonjë dobi të cilën All-llahu nuk e ka caktuar për të, nuk do të kishin pasur mundësi t’ia sillnin atë, dhe sikur i gjithë ummeti të bashkohen për t’i bërë ndonjë të keqe, nuk do të kishin pasur mundësi të bëjnë përveç asaj të cilën All-llahu e ka caktuar për të. Lapsat janë ngritur dhe letrat (në të cilat është shkruar caktimi-kaderi) janë tharë.[2] Përse pra të ketë kundërshtim dhe ankesa ndaj caktimit të All-llahut të Madhërishëm?!

    Një njeri që vuante nga halucinacionet e pyeti një psikiatër për gjendjen e tij, ndërsa psikiatri mysliman iu përgjigj: “Dije se bota është liruar nga krijimi dhe planifikimi i Tij (All-llahut), dhe në të nuk ndodhë asnjë lëvizje apo pëshpërimë përveçse me lejen e All-llahut të Madhërishëm. Përse të ketë mërzi e brengë?! “All-llahu i ka shkruar caktimet e krijesave pesëdhjetë mijë vjet para se t’i krijojë qiejt e tokën, ndërsa Arshi i Tij akoma gjendej mbi ujë.”[3]

    Ibën Tejmije, All-llahu e mëshiroftë, kur u fut në burgun e kalasë dhe u gjend brenda mureve të tij, goja e tij e recitonte ajetin kur’anor: Atëherë vihet ndërmjet tyre njëfarë muri që ka një derë, e brendia e tij është mëshirë (Xhenneti), e ana e jashtme e tij është dënimi (zjarri).”[4] Ai, me një vendosmëri të madhe, e shprehte pajtimin e tij me caktimin e All-llahut të Madhërishëm duke thënë: “Ç’mund të më bëjnë armiqtë e mi mua? Kopshtin tim unë e kam në gjoks… Kudo që të shkoj, kopshtin e kam me vete… Me vete e kam librin e All-llahut dhe sunnetin e të dërguarit të Tij. Nëse më vrasin, kjo do të jetë një vrasje shehidllëku. Nëse më dëbojnë nga vendi im, ky dëbim do të jetë shëtitje për mua. Nëse më burgosin, kjo do të jetë vetmim me Zotin tim. I burgosur është ai që është i ndarë (penguar) nga Zoti, ndërsa rob (skllav) është ai që është i robëruar nga epshet.

    All-llahu e mëshiroftë poetin e vargjeve në vijim:

     

    Ah sikur të gjeje ëmbëlsinë kur jeta është e hidhur

    Ah sikur të jesh i kënaqur kur njerëzit janë të hidhëruar

    Ah sikur gjërat mes meje dhe Teje të jenë të rregulluara

    Ndërsa mes meje dhe të gjithë të tjerëve të jenë të shkatërruara

    Kur dashuria Yte është e mirëfilltë, atëherë çdo gjë është e lehtë

    Se çdo gjë që është mbi dhé është dhé.

     

    Prandaj për këtë tipar ka folur nxënësi i tij, Ibën Kajjimi, All-llahu e mëshiroftë, dhe ka thënë: “Pasha All-llahun, nuk kam parë askënd që është gëzuar me jetën edhe përkundër vështirësive me të cilat është përballur, dhe nuk kam parë njeri që e ka refuzuar jetën luksoze dhe komode dhe që është kënaqur me jetën modeste sikur ai. Por megjithëkëtë, ai ka qenë njeriu me jetë më të mirë, me zemër më të gëzuar dhe më të fuqishme e me shpirt më të lumtur. Kënaqësia e përjetimeve vërehej në fytyrën e tij. Kur neve na shtohej frika, mbusheshim me pesimizëm e na ngushtohej jeta, shkonim tek ai, dhe sapo e shihnim dhe dëgjonim fjalët e tij, të gjitha ato të këqija zhdukeshin nga ne dhe shndërroheshin në gëzim, fuqi, bindje dhe qetësi.”

    [1] Sahih: shënon Muslimi (2999) nga Suhejbi radijAll-llahu anhu.

    [2] D.m.th. shkrimi i caktimeve (kadereve) ka mbaruar më.

    [3] Sahih: shënon Muslimi (2653) nga Abdullah ibën Amri radijAll-llahu anhuma.

    [4] Kaptina El-Hadid, ajeti 13.

     

    www.thirrjaislame.com

  • Mendimi i mirë ndaj All-llahut të Madhërishëm

    Mendimi i mirë ndaj All-llahut të Madhërishëm

    Prej begative më madhështore është që robi të ketë mendim të mirë ndaj All-llahut të Madhërishëm.

    Nga Ebu Hurejra radijAll-llahu anhu na përcillet se ka thënë: “I dërguari i All-llahut ka thënë: All-llahu i Madhërishëm thotë: Unë jam në kujtimin e robit Tim për Mua, Unë jam me të kur më përmend Mua; nëse ai më përmend në veten e tij, Unë e përmend atë në Veten Time, e nëse ai më përmend Mua në bashkësi, edhe Unë atë e përmend në një bashkësi më të mirë se të atij. Nëse robi im më afrohet një pëllëmbë, Unë i afrohem atij një kut; nëse ai më afrohet një kut, Unë i afrohem një pash, e nëse më vjen duke ecur, Unë i shkoj duke nxituar.”[1]

    Nga Ebu Hurejra radijAll-llahu anhu na përcillet se i dërguari i All-llahut ka thënë se All-llahu i Madhërishëm ka thënë: “Unë jam në kujtimin e robit Tim për Mua; nëse ka mendim të mirë për mua, e ka për vete, e nëse ka mendim të keq për mua, e ka për vete.”[2]

    Nga Xhabiri radijAll-llahu anhu na përcillet se ka thënë: “E kam dëgjuar të dërguarin e All-llahut, tri ditë para se të ndërronte jetë, duke thënë: Askush prej jush të mos vdesë pa pasur mendim të mirë ndaj All-llahut të Madhërishëm.”[3]

    Prandaj mendimin e mirë të Pejgamberit sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem ndaj All-llahut të Madhërishëm askush nuk ka mundësi ta përshkruajë sado që të jetë orator. Mjafton të ceket se ai kur ishte në shpellë, Ebu Bekri radijAll-llahu anhu i tha: “O i dërguari i All-llahut, nëse ndonjëri prej tyre shikon poshtë këmbëve të tij, do të na shohë.” E ai ia ktheu: “Ç’mendon, o Ebu Bekër, për dy veta, i treti i të cilëve është All-llahu?”[4]

    [1] Muttefekun alejhi: shënojnë Buhariu (7405) dhe Muslimi (2675).

    [2] Sahih: shënon Ahmedi (8833). Shejh Albani në librin e tij Sahih el-Xhami’ (4315) e ka klasifikuar si hadith sahih.

    [3] Sahih: shënon Muslimi (2877).

    [4] Muttefekun alejhi: shënojnë Buhariu (3653) dhe Muslimi (2381).

     

    ww.thirrjaislame.com

  • Mbështetja në All-llahun e Madhërishëm

    Mbështetja në All-llahun e Madhërishëm

    Mbështetja në All-llahun e Madhërishëm është prej plotësisë së imanit.

    All-llahu i Madhërishëm thotë: “Dhe vetëm All-llahut mbështetjuni, nëse jeni besimtarë të sinqertë.”[1] Kur robi mbështetet në Të, All-llahu e do robin. All-llahu i Madhërishëm thotë: “e kur të vendosësh, atëherë mbështetu në All-llahun, se All-llahu i do ata që mbështeten.”[2] Mbështetja në All-llahun është prej cilësive të besimtarëve të sinqertë. All-llahu i Madhërishëm thotë: “E, besimtarë të vërtetë janë vetëm ata, të cilëve kur u përmendet All-llahu u rrëqethen zemrat e tyre, të cilëve kur u lexohen ajetet e Tij u shtohet besimi, dhe që janë të mbështetur vetëm te Zoti i tyre.”[3]

    Dijetarët në lidhje me mbështetjen kanë thënë se ajo është t’ia dorëzosh zemrën All-llahut të Madhërishëm, kështu që robi para All-llahut të jetë sikur i vdekuri para larësit të xhenazeve, të cilin ai e lëvizë si të dojë, ndërsa i vdekuri nuk ka lëvizje e as të menduar.

    Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem thotë: “Në xhennet nga ummeti im do të hyjnë shtatëdhjetë mijë njerëz pa dhënë llogari.” Dikush pyeti: Cilët janë ata, o i dërguari i All-llahut? Ai u përgjigj: “Ata janë ata të cilët nuk kauterizohen (kaustifikohen) (duke kërkuar shërim), nuk kërkojnë t’u bëhet rukje,[4] dhe te Zoti i tyre mbështeten.”[5]

    Nga Abdullah ibën Abbasi radijAll-llahu anhuma na përcillet se ka thënë: “Na mjafton All-llahu, Ai është Mbështetësi dhe Mbikëqyrësi më i mirë.” Këtë e ka thënë Ibrahimi alejhis-selam kur u hodh në zjarr. Gjithashtu e ka thënë edhe Muhammedi sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem kur i thanë: “Me të vërtetë, njerëzit (jobesimtarët) janë mbledhur kundër jush, andaj frikësojuni atyre! Porse, atyre iu shtua imani (besimi) dhe thanë: Na mjafton All-llahu, Ai është Mbështetësi dhe Mbikëqyrësi më i mirë që rregullon punët e njerëzve!”[6]

    Një herë dikush e pyeti Hatim el-Esammiun, All-llahu e mëshiroftë, duke i thënë: “Ku e bazon çështjen e mbështetjes tënde (në All-llahun)?” Ai u përgjigj: “E bazoj në katër gjëra: E kam kuptuar se rizkun tim nuk e ha kush tjetër pos meje, dhe prandaj zemra më është qetësuar. E kam kuptuar se punën time nuk e kryen askush pos meje, dhe prandaj jam angazhuar me punë. E kam kuptuar se unë jam nën mbikëqyrjen e All-llahut në çdo rast, dhe prandaj turpërohem prej Tij. E kam kuptuar se vdekja vjen papritmas, dhe prandaj jam përgatitur për të.”

    Kjo mbështetje në All-llahun e Madhërishëm ka fryte të mëdha dhe të shumta në jetën e besimtarit. Prej tyre:

     

    1. a) Mjaftimi i All-llahut të Madhërishëm për robin e Tij besimtar

    Kjo, sepse All-llahu i Madhërishëm e mbron robin e Tij nga sherret e njerëzve e xhinnëve dhe e largon nga çdo e keqe. All-llahu i Madhërishëm thotë: E kush i frikësohet All-llahut, Ai atij ia lehtëson punën.”[7] Ai që mbështetet tek All-llahu i Madhërishëm ashtu siç duhet, All-llahu do ta mbrojë nga çdo e keqe. Omer ibën Hattabi radijAll-llahu anhu ka thënë: “Kush ia ka frikën All-llahut, All-llahu do ta mbrojë; kush mbështetet tek Ai, Ai i mjafton atij; kush i huazon All-llahut një hua, Ai do ta shpërblejë; dhe kush e falënderon All-llahun, Ai do t’ia shtojë atij të mirat.”[8]

     

    1. b) Fuqia e zemrës së besimtarit

    Besimtari i këtillë e thotë të vërtetën pa asnjë lloj frike, urdhëron në të mirë, ndalon nga e keqja, fton në rrugën e All-llahut, urdhrat e All-llahut i çon në vend dhe nuk i frikohet kërcënimit të asnjë kërcënuesi ngase e di se askush nuk e ka në dorë dëmtimin apo dobiprurjen ndaj tij përveçse me lejen e All-llahut të Madhërishëm. Po ashtu, ai është i bindur se vdekja dhe rizku janë në Dorën e All-llahut të Madhërishëm, siç ka thënë Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem: Shpirti i Shenjtë (Xhibrili alejhis-selam) më frymëzoi në zemër se asnjë njeri nuk do të vdesë derisa t’i plotësohet rizku. Prandaj, kijeni frikë All-llahun dhe kërkojeni rizkun në mënyrën më të mirë, e mos t’ju çojë vonimi (ngadalësimi) i rizkut që ju ta kërkoni atë duke i bërë mëkat All-llahut, sepse ajo që gjendet tek All-llahu nuk arrihet ndryshe veçse me anë të adhurimit ndaj Tij.”[9]

     

    1. c) Të qenit mesatar në kërkimin e nevojave të jetës

    Kjo, ngaqë besimtari e di bindshëm se nxitimi pas nevojave të kësaj bote nuk e shton dot rizkun të cilin All-llahu i Madhërishëm e ka caktuar. Po ashtu edhe për shkak të urdhrit pejgamberik për të qenë mesatar në kërkimin e nevojave të kësaj bote, siç e pamë në hadithin e sipërpërmendur.

     

    ç) Ecja e besimtarit prapa faktorëve sheriatikë të lejuar

    Kjo ka të bëjë me të gjitha sferat e jetës së tij, sepse ai i pason faktorët e lejuar sheriatikisht për të plotësuar nevojat dhe për të arritur qëllimet e tij, duke ia shtuar kësaj dorëzimin e të gjitha punëve All-llahut të Madhërishëm. Kështu p.sh, ai martohet duke pasur për qëllim vazhdimin e llojit njerëzor në tokë dhe pasardhësve të mirë, por edhe këtë gjë ai e lë në dorë të All-llahut. Po ashtu ai mbjellë dhe ujit tokën duke shpresuar fitimin, por ka bindje të thellë se çdo gjë është në Dorën e All-llahut të Madhërishëm. Po ashtu ai kërkon ilaçin për t’u shëruar, ndërsa e di se shërimi është në Dorën e All-llahut të Madhërishëm. Pra, mbështetja në All-llahun nuk bie ndesh me pasimin e faktorëve të lejuar sheriatikisht. E nga ana tjetër, lënia pas dore krejtësisht e faktorëve është mbështetje në dikë a diçka tjetër pos All-llahut.

    [1] Kaptina El-Maide, ajeti 23.

    [2] Kaptina Alu Imran, ajeti 159.

    [3] Kaptina El-Enfal, ajeti 2.

    [4] ‘Rukje’ do të thotë kurimi i të sëmurëve nga sihri, prekja e xhinëve dhe syri i lig me anë të kur’anit dhe sipas sunnetit të pejgamberit sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem. (shën. përkth.)

    [5] Muttefekun alejhi: shënojnë Buhariu (6541) dhe Muslimi (220).

    [6] Sahih: shënon Buhariu (4563). Ndërsa ajeti gjendet në kaptinën Alu Imran, nr. 173.

    [7] Kaptina Et-Talak, ajeti 4.

    [8] Shënon Ibën Ebi Dun’ja në librin e tij Et-Tekva, si dhe Ebu Bekër Es-Suliu. Shih në librin Kenzul-Ummal (44189).

    [9] Sahih: shënon Ebu Bekër El-Haddadi në librin e tij El-Muntehab fi Fevaidi ibën Alevijje el-Kattan (1/168) dhe Ibën Merdivejhi në librin e tij Thelathetu Mexhalis (1-2/188). Shejh Albani në librin e tij Es-Silsiletus-Sahiha (2866) e ka klasifikuar si hadith sahih.

     

    www.thirrjaislame.com

  • Kujdesi ndaj kufijve dhe urdhrave të All-llahut

    Kujdesi ndaj kufijve dhe urdhrave të All-llahut

    Kjo arrihet me zbatimin e urdhrave të Tij, duke i braktisur ndalesat e Tij dhe duke mos i tejkaluar kufijtë e Tij… Pra, të mos bësh diçka që All-llahu e ka ndaluar të bëhet si dhe të bësh të gjithë atë që All-llahu e ka urdhëruar të bëhet.

    Në një rast pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem nëpërmjet Abdullah ibën Abbasit radijAll-llahu anhu, e këshillon ummetin e tij me këto fjalë:

    O djalosh, po t’i mësoj disa fjalë. Bëhu i vëmendshëm ndaj All-llahut dhe Ai do të jetë i vëmendshëm ndaj teje. Bëhu i vëmendshëm ndaj All-llahut dhe do ta gjesh Atë para vetes. Kur të lypësh, lypi All-llahut. Kur të kërkosh ndihmë, kërkoji All-llahut. Mbaje mend se, sikur të gjithë njerëzit të bashkohen për të të bërë dobi, ata s’do të të bëjnë dobi, përveç çka All-llahu ka shkruar për ty; sikur të gjithë njerëzit të bashkohen për të të dëmtuar, ata s’do të mund ta bëjnë këtë, përveç çka All-llahu ka shkruar për ty. Lapsat janë vënë anash dhe fletët janë tharë.”[1]

     

     

    [1] Sahih: shënojnë Tirmidhiu (2516) dhe Ahmedi (2664). Shejh Albani në librin e tij Sahih el-Xhami’ (7957) e ka klasifikuar si hadith sahih. Ndërsa me fjalën “Lapsat janë vënë anash dhe fletët janë tharë”, Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ue sel-lem na bën me dije se shkrimi i caktimeve (kadereve) ka mbaruar më. (shën. përkth.)

     

    www.thirrjaislame.com