Me Emrin e Allahut, Mëshiruesit të përgjithshëm, Mëshiruesit me mëshirë të veçantë për besimtarët muslimanë!
Falënderimi i takon vetëm Allahut. Atë e falënderojmë dhe vetëm prej Tij falje dhe ndihmë kërkojmë. Dëshmoj se nuk ka të adhuruar me të drejtë përveç Allahut dhe dëshmoj se Muhamedi është rob dhe i Dërguar i Tij.
Paqja dhe mëshira e Allahut qofshin mbi të Dërguarin tonë Muhamedin, mbi familjen e tij, shokët e tij dhe mbi të gjithë ata që e ndjekin rrugën e tij deri në Ditën e Gjykimit.
Pejgamberi i parë për të cilin do të flasim në këtë zingjir të temave është Ademi alejhi selam, ku ndryshe mund ta quajmë edhe babai i njerëzimit.
Si u krijua Ademi alejhi selam?
Allahu i Lartëmadhëruar e krijoi Pejgamberin e Tij, Ademin alejhi selam nga dheu. Thotë Allahu në Kur’an: Vërtet që shembulli i Isait tek Allahu është si shembulli i Ademit: Ai e krijoi atë (Ademin) prej dheu, pastaj Ai i tha atij: “Bëhu!” dhe ai u bë.1
Pastaj u përzie dheu me ujë dhe u bë baltë ose lloç. Thotë Allahu në Kur’an: (Allahu është Ai) i Cili përsosi çdo gjë që Ai krijoi dhe Ai e filloi krijimin e njeriut nga balta.2
Pastaj ia dha formën dhe e la në atë formë derisa u tha (u ter). Thotë Allahu në Kur’an: Vërtet që Ne krijuam njeriun prej argjile tingëlluese, prej balte të zezë të lëmuar (duke i dhënë formë).3 Gjithashtu thotë Allahu në Kur’an: Ai e krijoi njeriun nga balta e terur si (enë balte) e pjekur.4
Transmeton Aishja, Allahu qoftë i kënaqur me të, se Pejgamberi, paqja dhe mëshira e Allahut qoftë mbi të, ka thënë: “Melaqet janë krijuar nga drita, Xhinët janë krijuar nga zjjarri dhe Ademi u krijua nga ajo që është përshkruar për ju.”5
Pra kjo është mënyra se si e ka krijuar Allahu Ademin alejhi selam, pra gjeneza e njeriut është nga dheu, pastaj pasardhësit e Ademit alejhi selam krijohen nga
sperma. Thotë Allahu në Kur’an: (Allahu është Ai) i Cili përsosi çdo gjë që Ai krijoi dhe Ai e filloi krijimin e njeriut nga balta. Pastaj Ai i solli pasardhësit e tij nga esenca e një uji të përçmuar (si pasojë e bashkimit nga sekretimi i qelizave mashkullore e femërore).1
Sa ishte gjatësia e Ademit alejhi selam?
Ademi alejhi selam ishte i gjatë 60 Kutë2 (përafërsisht 30 metra). Transmeton Ebu Hurejra Allahu qoftë i kënaqur me të se Pejgamberi, paqja dhe mëshira e Allahut qoftë mbi të, ka thënë: “Allahu e krijoi Ademin 60 Kutë (Kutë: nga maja e gishtave deri te bërryli) të gjatë (përafërsisht 30 metra)… Qysh atëherë pasardhësit e Ademit kanë ardhur duke u zvogëluar deri në këtë kohë.”3
Mëkëmbësi në tokë
Allahu pasiqë e krijoi Ademin alejhi selam por ende pa ia dhënë shpirtin i tha melaqeve se unë do të krijoj një mëkëbës në tokë. Thotë Allahu në Kur’an: Dhe (kujto) kur Zoti yt u tha melaqeve: “Me të vërtetë që unë do të çoj në tokë zëvendësues (njerëzimin brez pas brezi).4
Kurse melaqet i thanë Allahut: A do të vendosësh atje ata të cilët bëjnë zullume e do të derdhin gjak, – ndërsa ne të madhërojmë Ty me lavdërime e falëndërime (i Lavdëruar je Ti përmbi çdo gjë që ata të shoqërojnë Ty) dhe të shenjtërojmë (të pastrojmë nga gjithçka që ata të shoqërojnë Ty).5
Dikush mund të thotë: sesi e kanë ditur melaqet që njerëzit do të bëjnë zullume e çrregullime në tokë? Kësaj pyetje dijetarët i janë përgjigjur me katër përgjigjje:
Përgjigjja e parë: Janë frymëzuar. Pra, Allahu i ka frymëzuar melaqet se kjo do të ndodhë (njerëzit do të bëjnë zullum në tokë) dhe thanë: A do të vendosësh atje ata të cilët bëjnë zullume e do të derdhin gjak?6
Përgjigjja e dytë: Ata ishin të njoftuar. Pra Allahu i ka njoftuar ata mirëpo nuk e ka përmendur në Kur’an. Pra Allahu iu ka thënë se unë do të çoj në në tokë një
mëkëmbës, e ky mëkëmbës do të bëjë zullume në tokë, e ata u quditën dhe i thanë Allahut: A do të vendosësh atje ata të cilët bëjnë zullume e do të derdhin gjak?1
Përgjigjja e tretë: E kanë paraparë. Pra melaqet e kanë paraparë këtë sepse Allahu melaqe i ka kriju që të jenë të pagabueshëm dhe kur e kanë kuptu se njeriu nuk është i pagabueshëm e kanë paraparë se ai (njeriu) do të bëjë zullume në tokë, pra nga natyrshmëria e kanë paraparë se ky do të bëjë zullum në tokë.
Përgjigjja e katërt: U bë përmes krahasimit (analogjisë). Pra melaqet kanë ba krahasim sepse para njerëzve janë krijuar xhinët dhe xhinët ishin në tokë para njerëzve dhe kanë bërë zullume. Pra melaqet krahasuan pasiqë xhinët ishin në tokë dhe bënë zullume gjithashtu edhe njeriu kur të shkojë në tokë do të bëjë zullume dhe thanë: A do të vendosësh atje ata të cilët bëjnë zullume e do të derdhin gjak, – ndërsa ne të madhërojmë Ty me lavdërime e falëndërime (i Lavdëruar je Ti përmbi çdo gjë që ata të shoqërojnë Ty) dhe të shenjtërojmë (të pastrojmë nga gjithçka që ata të shoqërojnë Ty).2
Kurse Allahu iu tha atyre: Ska dyshim që Unë e di atë që ju nuk e dini.3
Allahu për t’i treguar melaqeve veçoritë e Ademit alejhi selam dhe gjithashtu për t’i treguar se ai (Ademi) do ta bartë një rol të veqantë në tokë, pasi që ia jep shpirtin Ademit alejhi selam ia mësoi atij emrat e çdo sendi e çdo gjëjë. Thotë Allahu në Kur’an: Dhe Ai (Allahu) ia mësoi Ademit emrat e të gjitha gjërave.4
Kanë thënë Dijetarët në tefsirin e këtij ajeti se Allahu ia mësoi Ademit emrat e çdo gjëje që ka me ardhë deri në Ditën e Gjykimit. Në atë kohë nuk kishte përveçse qielli, toka dhe krijesat e Allahut, ndërsa gjërat e reja nuk ekzistonin edhe Allahu nga dija e Tij ja mësoi Ademit për gjërat që kanë me ardhë në të ardhmen, dhe ai paraqiti ato gjëra melaqeve dhe iu tha: Më thoni Mua emrat e tyre nëse jeni të drejtë.5
Melaqet iu përgjigjën Allahut duke thënë: Lavdi të qoftë Ty! Ne nuk dimë asgjë më tepër nga ç’na ke mësuar Ti. Me të vërtetë Ti je i Gjithëdituri, më i Urti Gjithëgjykues.6
Pastaj Allahu i Lartëmadhëruar për t’ia tregu melaqeve vlerën e Ademit alejhi selam, i tha Ademit alejhi selam: O Adem! “Tregoju atyre emrat e tyre (gjërave,
sendeve)” dhe ai kur ua tregoi melaqeve emërtimet e të gjitha gjërave. Ai (Allahu) tha: “A nuk ju thashë Unë juve, se të fshehtën (Gajbin) në qiej dhe në tokë dhe Unë di çfarë ju shfaqni dhe çfarë ju keni mbajtur të fshehur.1
Urdhëri për t’i bërë sexhde Ademit alejhi selam
Allahu pasiqë ia tregoi melaqeve vlerën e Ademin alejhi selam i urdhëroi Melaqet që t’i bëjnë sexhde Ademit alejhi selam. Thotë Allahu në Kur’an: Dhe (kujto) kur Ne u thamë melaqeve: “Bini ju në sexhde para Ademit”. Dhe ata ranë në sexhde përveç Shejtanit (Iblisit) që nuk pranoi dhe ishte kryelartë dhe ishte prej mosbesimtarëve (prej të panënshtruarve ndaj Allahut).2
Dikush mund të thotë: se pse Allahu i urdhëroi që t’i bëjnë sexhde Ademit alejhi selam ku ne e dimë se nëse i bënë sexhde dikujt tjetër përveç Allahut është shirk3?
Dhe përgjigjja është se të bërit sexhde është dy lloje:
1)Sexhdja e adhurimit dhe
2)Sexhdja e përshëndetjes.
Sexhdja e adhurimit nuk është lejuar asnjëherë t’i bëhet tjetër kujt përveç Allahut dhe Allahu nuk i ka urdhëruar melaqet që t’ia bëjnë këtë lloj të sexhdes Ademit alejhi selam, mirëpo i ka urdhëruar që t’ia bëjnë sexhden e përshëndetjes.
Sexhdja e përshëndetjes ka qenë e lejuar për umetet e tjera, mirëpo me ardhjen e Pejgamberit të fundit Muhamedit, paqja dhe mëshira e Allahut qoftë mbi të, ky lloj i sexhdes është shfuqizuar dhe nuk lejohet.
Mospranimi i Iblisit që t’i bëjë sexhde Ademit alejhi selam
Kur Allahu i urdhëroi melaqet që t’i bëjnë sexhde Ademit alejhi selam, me ta ishte edhe Iblisi i cili nuk bëri sexhde ku së pari refuzoj e pastaj bëri të ditur shkakun pse nuk bëri sexhde. Thotë Allahu në Kur’an: (Allahu) tha: Çfarë të ndaloi ty (O Iblis) që të mos biesh në sexhde kur Unë të urdhërova? (Iblisi) iu përgjigj: Unë jam më i mirë se ai (Ademi). Ti më krijove mua nga zjarri, kurse atë Ti e krijove nga balta.4
Dikush mund të pyet se Iblisi a ishte nga melaqet pasi që ishte bashkë me to kur Allahu i urdhëroi që t’i bëjnë sexhde Ademit alejhi selam, apo ishte nga xhinët mirëpo ishte me melaqet?
Përgjigjja është se Iblisi ishte nga xhinët por ishte me melaqet, këtë na bënë të qartë fjala e Allahut në Suren Kehf ku thotë: Kështu ata (melaqet) i bënë sexhde (Ademit) përveç Iblisit. Ai ishte nga xhinët dhe nuk iu bind Urdhërit të Zotit të tij.1
Kështu Iblisi refuzoi që t’i bëjë sexhde Ademit alejhi selam, duke qenë kryelartë ndaj urdhërit të Allahut me arsyen se kinse ai është më i mirë se Ademi alejhi selam, Allahu i tha atij: (O Iblis) Zbrit që këtej (nga Xheneti), nuk shkon ky vend për ty që je mendjemadh e përbuzës. Dil jashtë, sepse ti je i poshtëruar dhe i turpëruar.2
Pastaj Iblisi i tha Allahut: Më jep kohë deri Ditën kur ata të ngrihen përsëri (të ngjallen krijesat Ditën e Kijametit).3
Allahu ia lejoi këtë dhe i tha: Ti je prej atyre që u është dhënë afat.4
E gjithë kjo u bë me urtësinë e Allahut me qëllim që të sprovohen njerëzit dhe të bëhet dallimi mes atyre që iu binden Allahut dhe atyre që iu binden iblisit (shejtanit).
Iblisi pasiqë e shfaqi haptas armiqësinë e tij kundër njerëzve tha: Meqenëse Ti më humbe mua, vërtet që unë do të jem në pritë (do t’u zë pusi) kundër tyre (njerëzve) në Rrugën Tënde të Drejtë. Pastaj do t’u avytem atyre përballë dhe pas shpine, nga e djathta e nga e majta dhe Ti do t’i shohësh shumicën e tyre të mos jenë falënderuesit e Tu (nuk do të jenë të bindur ndaj Teje).5
Kurse Allahu i tha atij: Shko dhe kushdo prej tyre që të ndjek ty, padyshim se Xhehenemi do të jetë shpërblimi për ju të gjithë – shpërblim i mjaftueshëm”. “Dhe shqetësoji (të nxituarit e mendjelehtit) vazhdimisht, ata që mundesh nga mesi i tyre (pasardhësve të Ademit) me zërin tend (duke u pëshpëritur ose duke u bërë vesvese, me këngë, muzikë, biseda boshe, sharje e thirrje të tjera në kundërshtim me rrugën e bindjes ndaj Allahut), sulmoji ata me kalorësinë e kombësërinë tënde (me të gjitha mjetet e mënyrat), ndajë me ta në pasuri e fëmijë (duke i joshur ata në rrugë të gabuar fitese me kamatë, zina, e padrejtësi
të tjera, dhe bëju atyre edhe premtime”. Por shejtani nuk u premton atyre gjë veçse mashtrim. “Sa për robërit e Mi (besimtarët e Mi të vërtetë), ti nuk ke asnjë fuqi mbi ta. Dhe më se i Mjaftueshëm është Zoti yt (Allahu) si Rregullues e Mbikqyrës.1
1 El-Kehf: 50.
2 El-A’raf: 13.
3 El-A’raf: 14.
4 El-A’raf: 15.
5 El-A’raf: 16, 17.
Lutja jonë e fundit është: “Gjithë lavdërimet dhe falënderimet janë për Zotin e gjithë botëve, njerëzve, xhinëve dhe gjithçkaje që është.”
Vazhdon…
Përktheu dhe përshtati: Arian Brruti
(Sqarim: Kjo temë është pjesë e zingjirit të temave “Ata janë të cilët Allahu i ka udhëzuar, kështu që ndiqni udhëzimin e tyre”)